Eftir dr. Ásgeir Jónsson:
Sú verkalýðsbarátta sem er nú háð er einstæð fyrir fjórar sakir.
Í fyrsta lagi – er farið fram á miklar kauphækkanir þegar samdráttur blasir við í helstu útflutningsgrein landsins – ferðaþjónustu. Slíkt þekktist ekki áður – ef illa áraði í sjávarútvegi. Yfirleitt hafa íslensk verkalýðsfélög sýnt hörku í uppsveiflu en hófsemi í niðursveiflu. Þessu hefur nú verið snúið á hvolf — þegar efnahagslífið er nú á leið niður eftir 7 ára hagvöxt.
Í öðru lagi eru kröfurnar lagðar fram án kostnaðarmats eða áhrifagreiningar. Það er alls ekki sjálfgefið að niðurstaða nafnlaunahækkana sé ávallt í samræmi við yfirlýstan tilgang. Þess eru mörg dæmi –- innanlands og utan – að miklar hækkanir á grunntöxtum hafi leitt til verri kjara hjá hinum verst settu – svo sem vegna verðbólgu, hærri vaxta og aukins atvinnuleysis.
Í þriðja lagi taka kröfurnar ekki tillit til nútíma hagstjórnar sem miðast við verðbólgumarkmið og ríkisfjármálareglur. Allar vestrænar þjóðir búa við slíkan ramma – og yfirleitt þykir hann sjálfsagður. Kostnaðurinn við að brjóta ramman kemur fram með gengisfalli, verðbólgu og vaxtahækkunum – sem bitnar verst á þeim sem síst skyldi.
Í fjórða lagi virðist sem kröfugerðarfólk forðist hina raunverulega efnahagsumræðu – um áhrif þeirra krafna sem lagðar hafa verið fram. Í þessu efni er takmarkað gagn að úrdráttum úr Das Kapital eða reynslusögum af ónafngreindum einstaklingum. Þetta er óvenjulegt á síðari tímum.
Kannski var þessi staða á vinnumarkaði skrifuð í skýin við úrskurð Kjararáðs um hækkun á launum alþingis- og embættismanna. Þetta er hins vegar vegferð sem vandséð er að nokkur muni græða á.
Höfundur er forseti Hagfræðideildar Háskóla Íslands.